به گزارش فرهنگ امروز به نقل از ایرنا؛ سید محمد بهشتی در یازدهمین نشست تخصصی «ایران کجاست، ایرانی کیست» گفت: جامعه ایرانی های مهاجر در خروج ایران از انزوای جهانی در بعد فرهنگی و فارغ از بحث سیاسی و اقتصادی موثر هستند.

وی افزود: این جامعه به رغم موجودیت مستقل نسبت به سرزمین مادری هم تعلق خاطر داشته و بی تفاوت نیست و می تواند به سرپلی برای برقراری دوباره تعاملات جهانی تبدیل شود.

**سابقه طولانی زیست در ایران

او با اشاره به برابری تقریبی تاریخ زیست بشر با سابقه زیست در سرزمین ایران گفت:در ایران از کهن ترین ادوار آثار زیست وجود دارد و این سرزمین همواره در بسیاری از نقاط عطف تاریخ زیست بشر مثل اهلی کردن حیوانات و گیاهان، یکجانشینی، تشکیل روستاها، کشف فلز، پیدایش شهرها ابداع سفال و غیره در رده اول یا دوم قرار دارد.

وی با بیان این نکته که ایران در مقایسه با بسیاری از سرزمین ها چندان بزرگ یا خیلی کوچک نیست، گفت: اندازه ایران باعث می شود ایرانی ها سرنوشت مشترکی داشته باشند اما در عین حال بتوانند موجودیت واحد خود را نیز حفظ کنند.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری با تاکید بر وجود موجودیت واحد فرهنگی در ایران گفت: به همین دلیل شاهنامه نزد همه ایرانی ها محترم است و اسم شاهنامه ای روی فرزندانشان می گذارند، قصه های آنها را می دانند و جغرافیای شاهنامه را با جغرافیای خودشان تعمیم می دهند.

او با اشاره به وجود عناصری از جغرافیای شاهنامه در حوزه فرهنگی ایرانی، آن را نشانه تعلق خاطر ایرانی ها نسبت به شاهنامه دانست و گفت: در کل این سرزمین همه تولیدات زبان فارسی با یک زبان بوده است هرچند حافظ در شیراز، رودکی در ماورالنهر بوده اند.

** ایران کجاست

بهشتی زبان فارسی و آیین نوروز را از جمله نشانه های وحدت فرهنگی دانست و گفت: هرجایی که نوروز برپا می شود یا شاهنامه معتبر و محترم است یا شعر فارسی سروده می شود، آنجا ایران (اعم خود ایران یا تحت نفوذ فرهنگ ایران) است.

*وجود 12 هزار شاعر پارسی گو در بوسنی

او با اشاره به وجود 12هزار شاعر پارسی گو در بوسنی، از تاثیر فرهنگ ایرانی در این کشور خبر داد.

** نفوذ فرهنگی ایران در روسیه از زمان سلجوقیه

وی به نقل از دو ایران شناس روس گفت: در روسیه سندی متعلق به هزار سال پیش (دوران سلجوقیه) کشف شده که نشان از هم پیمان شدن تعدادی از روسای قبایل روس دارد و نکته جالب این است که تعداد زیادی از این افراد دارای اسامی شاهنامه ای هستند و این امر حاکی از نفوذ فرهنگی ایران است.

*وجود 70 هزار گویش در ایران

بهشتی در عین بیان نفوذ فرهنگی ایران بر جهان به تنوع فرهنگی در داخل اشاره کرد و از وجود 20 تا 60 زبان و 70 هزار گویش در ایران خبر داد و آن را نشانه تنوع فرهنگی در کشور دانست.

* تنوع فرهنگی ایران بر خلاف دیگر کشورها منشا درونی دارد

وی با بیان این نکته که تنوع فرهنگی ایران دارای منشا درون سرزمینی است، گفت: گاهی برخی به اشتباه تنوع فرهنگی در ایران را با تنوع فرهنگی در کانادا و استرالیا مقایسه کرده و از اصطلاحاتی مانند کشور چهل تکه استفاده می کنند در حالی که توجه ندارند در آمریکا و کانادا تنوع فرهنگی از بیرون با ورود مردم سایر سرزمین ها به وجود می آید این در حالی است که کردها و آذری ها در ایران کرد و آذری شدند.

او با اشاره به منشا مشترک کردها و آذری ها افزود: منشا هر دو این اقوام مادها هستند در واقع مادهایی که در دشت ها سکونت می کردند آذری و ساکنان کوه ها، کرد شدند و به دلیل موقعیت ها و نقش های مختلف دارای ویژگی های متفاوتی هستند.

**ایران یا سرزمین پارس

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: در غرب الگویی وجود دارد که به دنبال ساخت دولت- ملت و ایجاد وحدت و هویت رسمی است اما همه اینها اعتباری و تصنعی است چرا که در عالم واقع کشور کانادا وجود ندارد بلکه این کشور روی کاغذ براساس توافق عده ای به وجود می آید همانطور که درمورد بلژیک و بسیاری از کشورها چنین است.

*رضاشاه با نامگذاری کشور، فرهنگ ایرانی را محدود به مرزها کرد

وی با اشاره به استفاده از این الگوی غربی از زمان رضا شاه در ایران، آن را باعث ایجاد برخی اختلالات در این سرزمین دانست و گفت: تا قبل از این تاریخ این سرزمین هرگز به نام ایران نبود و به اسم سرزمین پارس شناخته می شد.

او افزود: ایران در واقع قلمرو بزرگ فرهنگی معتبر در شاهنامه است و در واقع چیزی معادل اروپا است بنابراین نامیدن این سرزمین به اسم ایران مانند این است که کشور بلژیک را اروپا بنامیم و همه چیزهای اروپا مانند رنسانس، فلسفه یونان باستان و غیره را متعلق به بلژیک بدانیم.

* مولانا در بلخ زاده شد، در قونیه فوت کرد و فارسی سرود

بهشتی با اشاره به ثبت آثار در فهرست میراث جهانی و مجادله بر سر این که کدام اثر متعلق به کدام کشور است از مثنوی مولانا مثال زد که در بلخ افغانستان متولد شد، در قونیه ترکیه فوت کرد و مثنوی را به زبان فارسی سرود و امروز همه این کشورها مولانا را متعلق به خود می دانند.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری در بخشی دیگر از سخنانش در این نشست تخصصی، به مهاجرت ایرانیان در زمان معاصر به کشورهای مختلف اشاره کرد و گفت: اغلب مهاجران ایرانی به مهمترین کشورهای جهان رفته اند.

**مهاجران ایرانی تعلق به سرزمین مادری را از دست نمی دهند

او با مقایسه مهاجران ایرانی با سایر جوامع گفت: جامعه ایرانی از جمله جوامعی است که بسیار دیر خصوصیات خود و تعلقش به سرزمین مادری را از دست می دهد و نمونه آن پارسیان هند هستند، مردمی که بعد از هزار سال هنوز به سرزمین مادری خود تعلق خاطر دارند.

*مهاجران ایرانی هماره هرم های منزلتی بالا در جامعه میزبان را نشانه می رود

بهشتی با استناد به مهاجرت های جامعه ایرانی در طول تاریخ گفت: این جامعه همواره هرم های منزلتی بالا را در جامعه میزبان نشانه می رود و به همین دلیل در نسل سوم جامعه ایرانی شاهد کسب مدارج بالا در حوزه های مختلف هستیم.

او پیش بینی کرد که با چنین مقدمه و الزاماتی که وجود دارد، ایرانی ها در یکی دو دهه آینده بزرگترین لابی فرهنگی در جهان خواهند بود، لابی که مانند لابی صهیونیست ها نیاز به زد و بند و تعریف منافع مشترک ندارد بلکه کاملا طبیعی است.